Waterstraat 20, woonhuis
Adres: Waterstraat 20, Zaltbommel
Gemeente: Zaltbommel
Postcode + plaats: 5301 AJ Zaltbommel
Straat + huisnummer: Waterstraat 20
Naam object: -
Kadastrale aanduiding: gemeente Zaltbommel, sectie A, nr. 3725 (oud: 1355)
Bescherming: gemeentelijk monument
Datum aanwijzing: 22 augustus 2006
Oorspronkelijke functie: woonhuis
Huidige functie: winkel en woonhuis
Bouwjaar: voorgevel: tweede helft 19de eeuw
Architect: -
Bouwstijl: voorgevel: neoclassicistisch
Beschrijver: M. Witteveen/geactualiseerd door Marinus van Dintel
Datum beschrijving: 1997/september 2004
Datum foto’s: september 2004
Bronnen: -
Kadastrale kaart van Waterstraat 20 in Zaltbommel (2015)
Historie en ligging
Het pand ligt tussen twee belendende panden in de gesloten oostelijke gevelwand van de Waterstraat en heeft gezien de hoogte van de begane grond en de breedte en diepte van het perceel, een laatmiddeleeuwse oorsprong. Rond 1900 is op de begane grond een houten winkelpui geplaatst. Nadat de pui gedurende de 20ste eeuw verschillende keren is gemoderniseerd, zijn er geen monumentale elementen bewaard gebleven.
Plattegrond en opbouw
Het pand is gebouwd op rechthoekige plattegrond. Het is drie bouwlagen hoog onder een schilddak, waarvan de nokrichting haaks op de gevel staat. Gezien de opvallend steile helling is vermoedelijk een oude kapconstructie bewaard gebleven. De voorgevel is symmetrisch van opbouw, heeft een crème gepleisterde lijstgevel in blokverband en wordt afgesloten door fries en kroonlijst. De kozijnen zijn gebroken wit geschilderd, de raampartijen zijn in grijsblauw uitgevoerd.
Op de begane grond is het pand doorgebroken naar belendend pand Waterstraat 18. De panden Waterstraat 18 en 20 zijn horizontaal gesplitst.
Voorgevel
Op de begane grond bevindt zich een moderne pui. Monumentale onderdelen zijn nauwelijks bewaard gebleven. Op de hoeken zijn nog gedeelten van de plint zichtbaar.
De eerste verdieping is twee vensters breed. Tussen brede muurdammen bevinden zich twee licht getoogde vensters met kozijnen met kraalprofielen, met zink omklede houten lekdorpels en 9-ruits schuiframen die van rond 1800 dateren. In de kozijnen zijn de duimen nog aanwezig. Boven de vensters zijn in het blokverband getoogde strekken aangegeven.
Loodrecht boven de vensters van de eerste verdieping bevinden zich op de tweede verdieping eveneens twee licht getoogde vensters met kozijnen met kraalprofielen, met zink omklede lekdorpels en T-schuiframen. Deze T-schuiframen dateren van rond 1900. Ook hier zijn boven de vensters in het blokverband getoogde strekken aangegeven.
De gevel wordt afgesloten met een vernieuwd houten fries dat uit twee delen bestaat en dat iets smaller is dan de gevel. Daarboven bevindt zich een eenvoudige geprofileerde houten kroonlijst. De gevel is ter hoogte van de tweede verdieping gedeeltelijk een schijngevel, aangezien het dak een scherpe hellingsgraad heeft en aan de linkerzijde eindigt bij de vergaarbak, die halverwege de tweede verdieping is geplaatst. Boven deze vergaarbak staat de voorgevel los van belendend pand Waterstraat 22.
Linker zijgevel
Het pand staat met de linker zijgevel tegen belendend pand Waterstraat 22 gebouwd.
Rechter zijgevel
Het pand staat met de rechter zijgevel tegen belendend pand Waterstraat 18 gebouwd.
Achtergevel
Van de achtergevel zijn geen details bekend.
Dak
Het schilddak is gedekt met rode verbeterde Hollandse pannen. In het rechter dakvlak zijn vier velux dakramen aangebracht. In zowel het linker dakvlak als in het achterdakvlak is één velux dakraam aangebracht.
Bijgebouwen, stoep en tuin
Voor het pand ligt een vernieuwde stoep.
Bescherming
De bescherming betreft nadrukkelijk zowel het exterieur als het interieur.
Reden van plaatsing
Architectuurhistorische criteria
a. de neoclassicistische lijstgevel.
Stedenbouwkundige criteria
a. de situering in de markante en gevarieerde oostelijke gevelwand van de Waterstraat.