Waterstraat 18, woonhuis

Adres: Waterstraat 18, Zaltbommel

Gemeente: Zaltbommel
Postcode + plaats: 5301 AJ Zaltbommel
Straat + huisnummer: Waterstraat 18
Naam object: -
Kadastrale aanduiding: gemeente Zaltbommel, sectie A, nr. 3725 (oud: 152)

Bescherming: gemeentelijk monument
Datum aanwijzing: 22 augustus 2006

Oorspronkelijke functie: woonhuis
Huidige functie: winkel en woonhuis

Bouwjaar: voorgevel: derde kwart 19de eeuw
Architect: -
Bouwstijl: voorgevel: neoclassicistisch

Beschrijver: M. Witteveen/geactualiseerd door Marinus van Dintel
Datum beschrijving: 1997/september 2004
Datum foto’s: september 2004

Bronnen: -

Kadastrale kaart van Waterstraat 18 in Zaltbommel (2015)

Historie en ligging

Het pand ligt tussen twee belendende panden in de gesloten oostelijke gevelwand van de Waterstraat en heeft gezien de hoogte van de begane grond en de breedte en diepte van het perceel, een laatmiddeleeuwse oorsprong. Rond 1900 is op de begane grond een houten winkelpui geplaatst. In deze jaren hadden de vensters van de eerste verdieping nog houten persiennes. Zowel de pui als de luiken zijn in de loop van de jaren verwijderd.

Plattegrond en opbouw

Het pand is gebouwd op rechthoekige plattegrond. Het is drie bouwlagen hoog onder een zadeldak met schild aan de voorzijde, waarvan de nokrichting haaks op de gevel staat. Aan de achterzijde heeft het pand een topgevel. De voorgevel is symmetrisch van opbouw, heeft een crème gepleisterde lijstgevel en wordt afgesloten door een klassiek hoofdgestel. De kozijnen zijn gebroken wit geschilderd, de ramen zijn in grijsblauw uitgevoerd.
Op de begane grond is het pand doorgebroken naar belendend pand Waterstraat 20. De panden Waterstraat 18 en 20 zijn horizontaal gesplitst.

Voorgevel

Op de begane grond bevindt zich een moderne pui. Monumentale onderdelen zijn niet bewaard gebleven.
De eerste verdieping is twee vensters breed. Er bevinden zich twee licht getoogde vensters met kozijnen met kraalprofielen, met zink omklede houten lekdorpels en T-schuiframen met eenvoudig glas-in-lood in de bovenlichten. Deze bovenlichten worden omgeven door geprofileerde, getoogde wenkbrauwbogen, die op kleine, geornamenteerde consoles rusten. Aan weerszijden van de lekdorpels van de vensters beginnen in de linker- en rechterhoek de hoekpilasters met casementen en eenvoudige waterlijsten. Deze lopen door tot aan het hoofdgestel.
Op de tweede verdieping bevinden zich eveneens twee licht getoogde vensters met kozijnen met kraalprofielen, met zink omklede houten lekdorpels en T-schuiframen. Ook hier worden de bovenlichten omgeven door geprofileerde, getoogde wenkbrauwbogen, die op kleine consoles rusten. Het glas-in-lood in de bovenlichten ontbreekt echter. Bovendien zijn deze vensters iets kleiner.
De gevel wordt afgesloten met een rijk geornamenteerd klassiek hoofdgestel, bestaande uit een geprofileerde architraaf, een glad gepleisterd fries en een geprofileerde kroonlijst waarvan de hoeken verkropt zijn boven de hoekpilasters. Het hoofdgestel rust op drie rijk geornamenteerde stucwerk-consoles.

Linker zijgevel

Het pand staat met de linker zijgevel tegen belendend pand Waterstraat 20 aangebouwd.

Rechter zijgevel

Het pand staat met de rechter zijgevel tegen belendend pand Waterstraat 16 aangebouwd.

Achtergevel

Van de achtergevel zijn geen details bekend.

Dak

Het zadeldak met voorschild is gedekt met rode verbeterde Hollandse pannen.

Bescherming

De bescherming betreft nadrukkelijk zowel het exterieur als het interieur.

Reden van plaatsing

Architectuurhistorische criteria

a. de neoclassicistische lijstgevel uit de derde kwart van de 19de eeuw.

Stedenbouwkundige criteria

a. de situering in de markante en gevarieerde oostelijke gevelwand van de Waterstraat.