Veerweg 3, wacht- en opslagruimte veerhuis

Adres: Veerweg 3, Zaltbommel

Gemeente: Zaltbommel
Postcode + plaats: 5301 CK Zaltbommel
Straat + huisnummer: Veerweg 3
Naam object: -
Kadastrale aanduiding: gemeente Zaltbommel, sectie A, nr. 3573 en 3690

Bescherming: gemeentelijk monument
Datum aanwijzing: 22 augustus 2006

Oorspronkelijke functie: wacht- en opslagruimte veerhuis
Huidige functie:  woonhuis

Bouwjaar: ca. 1860
Architect: -
Bouwstijl: -

Beschrijver: M. Witteveen/geactualiseerd door Marinus van Dintel
Datum beschrijving: 1997/oktober 2004
Datum foto’s: september 2004

Bronnen:  bouwdossiers Streekarchief Bommelerwaard (SAB)

Kadastrale kaart van Veerweg 3 in Zaltbommel (2015)
    

Historie en ligging

Samen met Veerweg 1 vormt Veerweg 3 één beeldbepalend pand aan de zuidzijde van de Veerweg. Rond 1860 werd het gebouwd nabij de voormalige aanlegplaats van het veer, als veerhuis voor de veerdienst tussen Zaltbommel en Tuil aan de overkant van de Waal. Het linker gedeelte was als woning van de veerbaas ingericht, het rechter gedeelte werd gebruikt als wachtruimte en als bewaarplaats van voorraden en uitrusting. Voor de rechterhoek van de voorgevel was de veerbel geplaatst. Na het beëindigen van de veerdiensten in 1933 werd het veerhuis voor dubbele bewoning geschikt gemaakt. Hierbij werd de ingang van de wachtruimte in de rechter zijgevel verplaatst naar de voorzijde. De oude ingang werd vervangen door een venster.

Plattegrond en opbouw

Het pand is gebouwd op U-vormige plattegrond. Het is één bouwlaag hoog onder een schilddak. De nokrichting staat evenwijdig op de voorgevel. Uiterst links en rechts bevinden zich aan de achterzijde rechthoekige afsteken. Deze zijn voorzien van een lessenaardak dat in het verlengde van het schilddak ligt. De gevel is gemetseld in baksteen in kruisverband en sluit aan de bovenzijde af met een eenvoudig gepleisterde fries en een houten geprofileerde bakgoot. Ter hoogte van de linker drie traveeën bevindt zich een lage, zwartgepleisterde plint. Het kozijnwerk is zandgeel geschilderd, het raamwerk is crème en de voordeur is in donkergroen uitgevoerd.

Voorgevel

De gehele voorgevel is zeven vensters breed en oorspronkelijk symmetrisch van indeling. De rechter drie traveeën behoren tot Veerweg 3. Rechts bevinden zich twee licht getoogde vensters die aan de bovenzijde worden afgesloten door anderhalf steens segmentbogen en aan de onderkant met hardstenen lekdorpels. De vensters bevatten ongeprofileerde, licht getoogde kozijnen met 4-ruits onderramen en 2-ruits bovenlichten. Links van de vensters bevindt zich een licht getoogde ingang onder een anderhalf steens segmentboog. De ingang bevat een ongeprofileerd kozijn op hardstenen neuten en onderdorpel. De deur is een vroeg 20ste-eeuwse paneeldeur met kijkruitje en boven het ongeprofileerde kalf een 2-ruits bovenlicht. Het linker deel van de voorgevel behoort Veerweg 1 toe en bevat een ingang met links daarvan drie vensters. De ingang en vensters zijn gelijk aan die van Veerweg 3.

Rechter zijgevel

De rechter zijgevel is twee traveeën breed en is wit gepleisterd. De plint van de zijgevel is antraciet geverfd. De gevel heeft twee licht getoogde vensters onder een anderhalf steens segmentboog. Onder de vensters zijn hardstenen lekdorpels geplaatst. De vensters bevatten ongeprofileerde kozijnen met 6-ruits schuiframen. In ieder geval het linker venster had oorspronkelijk luiken, de duimen zijn echter niet meer aanwezig. De zijgevel, die gedeeltelijk boven het aangebouwde gepleisterde portaal uitsteekt, is blind uitgevoerd.

Achtergevel

De afsteek van de achtergevel is half ingebouwd door een uitbreiding van de schuur. In de zuidgevel zit een klein venster. De strek boven dit venster laat zien dat het oorspronkelijke venster slechts half zo breed was. In de oostgevel bevindt zich een getoogde ingang met opgeklampte deur onder een getoogde strek. Naast de deur is een klein venster geplaatst. Het inspringende deel van de achtergevel heeft een groter venster met strek en schuifraam aan de linkerkant en een klein venster rechts daarvan.

Dak

Het schilddak is gedekt met gesmoorde oud-Hollandse pannen en heeft op de vorsthoeken bakstenen schoorstenen. Ook in het midden van het achterschild en in de hoek van de afsteek van Veerweg 3 bevindt zich een bakstenen schoorsteen. Midden op het voorschild is boven de bakgoot een brede dakkapel met plat dak geplaatst, waarvan het linker deel aan Veerweg 1 toebehoort. Op het linker- en achterschild bevinden zich eenvoudige dakkapellen met plat dak, houten gootlijst en dubbele, enkelruits draairamen. Deze dakkapellen zijn in 1956 geplaatst. Zover bekend had het pand rond 1900 slechts één dakkapel. Deze dakkapel met plat dak, fronton en dubbele, 2-ruits draairamen was links van het midden op het linker schild geplaatst.

Bijgebouwen, stoep en tuin

Het bijgebouw omvat twee kamers, een aansluiting voor een keukentje, een toilet en een opslagruimte. In de voorgevel van het rechthoekige, gepleisterde bijgebouw bevindt zich een breed getoogd kozijn met dubbele deur. In elk van de deurdelen is een grote ruit aangebracht. Rechts van de dubbele deur is een klein enkelruits venster geplaatst. In de topgevel bevindt zich eveneens een klein enkelruits venster. Aan de linkerzijde (aan de oostkant), is het bijgebouw met de helft verbreed en reikt nu tot halverwege de afsteek. In deze gevel bevinden zich vier 6-ruits schuiframen. Drie van deze ramen zijn draaibaar en één is vast. Deze aanbouw van het bijgebouw is vlak gedekt. De rechterzijde (aan de westkant) heeft over de gehele hoogte drie blinde vensters onder een getoogde strek, gelijk aan de overige vensters in het pand. Tegen deze wand is een open opslagruimte onder een lessenaardak gebouwd. In de zuidgevel van het bijgebouw is een halfsteens muur voor de oorspronkelijke gevel geplaatst. In deze gevel bevindt zich een 6-ruits schuifraam.

Bescherming

De bescherming betreft nadrukkelijk zowel het exterieur als het interieur.

Reden van plaatsing

Architectuurhistorische criteria

a. de karakteristieke hoofdvorm met de forse afsteken;
b. de eenvoudige gevelindeling en detaillering.

Stedenbouwkundige criteria

a. de situering aan de zuidzijde van de Veerweg;
b. de hoge authenticiteit.

Cultuurhistorische criteria

a. de voormalige functie van veerhuis.