Veerweg 1, woongedeelte van veerhuis

Adres: Veerweg 1, Zaltbommel

Gemeente: Zaltbommel
Postcode + plaats: 5301 CK Zaltbommel
Straat + huisnummer: Veerweg 1
Naam object: -
Kadastrale aanduiding: gemeente Zaltbommel, sectie A, nr. 3572

Bescherming: gemeentelijk monument
Datum aanwijzing:  22 augustus 2006

Oorspronkelijke functie: woongedeelte veerhuis
Huidige functie:  woonhuis

Bouwjaar: ca. 1860
Architect: -
Bouwstijl: -

Beschrijver: M. Witteveen/geactualiseerd door Marinus van Dintel
Datum beschrijving: 1997/oktober 2004
Datum foto’s: september 2004

Bronnen: bouwdossiers Streekarchief Bommelerwaard (SAB)

Kadastrale kaart van Veerweg 1 in Zaltbommel (2015)

Historie en ligging

Samen met Veerweg 3 vormt Veerweg 1 één beeldbepalend pand aan de zuidzijde van de Veerweg. Rond 1860 werd het gebouwd nabij de voormalige aanlegplaats van het veer, als veerhuis voor de veerdienst tussen Zaltbommel en Tuil aan de overkant van de Waal. Het linker gedeelte was als woning van de veerbaas ingericht, het rechter gedeelte werd gebruikt als wachtruimte en als bewaarplaats van voorraden en uitrusting. Voor de rechterhoek van de voorgevel was de veerbel geplaatst. Na het beëindigen van de veerdiensten in 1933 werd het veerhuis voor dubbele bewoning geschikt gemaakt. Hierbij werd de ingang van de wachtruimte in de rechter zijgevel verplaatst naar de voorzijde. De oude ingang werd vervangen door een venster.

Plattegrond en opbouw

Het pand is gebouwd op U-vormige plattegrond. Het is één bouwlaag hoog onder een schilddak. De nokrichting staat evenwijdig op de voorgevel. Uiterst links en rechts bevinden zich aan de achterzijde rechthoekige afsteken. Deze zijn voorzien van een lessenaardak dat in het verlengde van het schilddak ligt. De gevel is gemetseld in baksteen in kruisverband en sluit aan de bovenzijde af met een eenvoudig gepleisterde fries en een houten geprofileerde bakgoot. Ter hoogte van de linker drie traveeën bevindt zich een lage, zwartgepleisterde plint. Het kozijnwerk is zandgeel geschilderd; het raamwerk is crème en de voordeur is in donkergroen uitgevoerd.

Voorgevel

De gehele voorgevel is zeven vensters breed en oorspronkelijk symmetrisch van indeling. De linker vier traveeën behoren tot Veerweg 1. Links bevinden zich drie licht getoogde vensters die aan de bovenzijde worden afgesloten door anderhalf steens segmentbogen en aan de onderkant met hardstenen lekdorpels. De vensters bevatten ongeprofileerde, licht getoogde kozijnen met 4-ruits onderramen en 2-ruits bovenlichten. Voor de onderramen zijn voorzetramen geplaatst. Rechts van de vensters bevindt zich een licht getoogde ingang onder een anderhalf steens segmentboog. De ingang bevat een ongeprofileerd kozijn op hardstenen neuten en onderdorpel. De deur is een vroeg 20ste-eeuwse paneeldeur met kijkruitje en boven het ongeprofileerde kalf een 2-ruits bovenlicht. Het rechter deel van de voorgevel behoort tot Veerweg 3 en bevat een ingang met rechts daarvan twee vensters. De ingang en vensters zijn gelijk aan die van Veerweg 1.

Linker zijgevel

De linker zijgevel is twee traveeën breed en heeft rechts een blind venster onder een anderhalf steens segmentboog. Links van dit blinde venster bevindt zich een licht getoogd venster, eveneens onder een anderhalf steens segmentboog. Het venster heeft een hardstenen lekdorpel en bevat een ongeprofileerd kozijn met een 6-ruits schuifraam. Dit venster had oorspronkelijk luiken, de duimen hiervan zijn nog aanwezig. In de linkerhoek zit net onder de bakgoot, een groot muuranker dat een inkeping in het hout van de bakgoot maakt. De zijgevel van de afsteek is blind uitgevoerd.

Achtergevel

In de achtergevel van de afsteek van Veerweg 1 bevinden zich twee kleine vensters met strekken. Deze vensters bevatten veelruits draairamen. Het inspringende deel van de achtergevel heeft een groter venster met strek en schuifraam.

Dak

Het schilddak is gedekt met gesmoorde oud-Hollandse pannen en heeft op de vorsthoeken bakstenen schoorstenen. Ook in het midden van het achterschild en in de hoek van de afsteek van Veerweg 3 bevindt zich een bakstenen schoorsteen. Midden op het voorschild is boven de bakgoot een brede dakkapel met plat dak geplaatst, waarvan het linker deel aan Veerweg 1 toebehoort. Op het linker- en achterschild bevinden zich eenvoudige dakkapellen met plat dak, houten gootlijst en dubbele, enkelruits draairamen. Deze dakkapellen zijn in 1956 geplaatst. Zover bekend had het pand rond 1900 slechts één dakkapel. Deze dakkapel met plat dak, fronton en dubbele 2-ruits draairamen, was links van het midden op het linker schild geplaatst.

Bijgebouwen, stoep en tuin

In het metselwerk van de voorgevel is de plaats, waar het schuin aflopende dak van de vroegere veranda op de gevel aansloot, nog goed zichtbaar. Deze veranda was drie traveeën breed. Het enige tastbare onderdeel van de veranda dat nog bewaard is gebleven, is het ijzeren paneel met bijbehorende palen dat in de linkerhoek als stoephek met de voorgevel verbonden is. Ook is de oude tegelvloer van de veranda nog bewaard gebleven.

Bescherming

De bescherming betreft nadrukkelijk zowel het exterieur als het interieur.

Reden van plaatsing

Architectuurhistorische criteria

a. de karakteristieke hoofdvorm met de forse afsteken;
b. de eenvoudige gevelindeling en detaillering.

Stedenbouwkundige criteria

a. de situering aan de zuidzijde van de Veerweg;
b. de hoge authenticiteit.

Cultuurhistorische criteria

a. de voormalige functie van veerhuis.