Nieuwstraat 21, woonhuis

Adres: Nieuwstraat 21, Zaltbommel

Gemeente: Zaltbommel
Postcode + plaats: 5301 EV Zaltbommel 
Straat + huisnummer: Nieuwstraat 21
Naam object: -
Kadastrale aanduiding: gemeente Zaltbommel, sectie A, nr. 1935

Bescherming: gemeentelijk monument
Datum aanwijzing:  22 augustus 2006

Oorspronkelijke functie: woonhuis
Huidige functie:  woonhuis

Bouwjaar: tweede helft 19de eeuw
Architect: -
Bouwstijl: voorgevel: neoclassicistisch

Beschrijver: M. Witteveen/geactualiseerd door Marinus van Dintel
Datum beschrijving: 1997/juni 2004
Datum foto’s: juni 2004

Bronnen:  bouwdossiers Streekarchief Bommelerwaard (SAB)

Kadastrale kaart van Nieuwstraat 21 in Zaltbommel (2015)

Historie en ligging

Het pand maakt deel uit van de noordelijke gevelwand van de Nieuwstraat en is gelegen tussen een identiek pand (nr. 19) waarmee het een eenheid vormt aan de linkerzijde en een belendend pand aan de rechterzijde (nr. 23).

Plattegrond en opbouw

Het pand is gebouwd op rechthoekige plattegrond en bestaat uit drie bouwlagen met een zolderverdieping. De lijstgevel is drie vensters breed, crème gepleisterd en voorzien van blokgroeven. Tussen de begane grond en de eerste verdieping bevindt zich over de gehele breedte een waterlijst. De gevel sluit boven af met een klassiek hoofdgestel. Over de volle breedte van de voorgevel is een natuurstenen plint aangebracht. De deur is diepblauw geschilderd; de kozijnen zijn in diepblauw met wit uitgevoerd.
Het pand heeft met identiek pand Nieuwstraat 19 een gezamenlijk dak. Het betreft hier een geknikte dakvorm met een vierkant als uitgangspositie, waarbij de binnenliggende dakvlakken een trechter vormen.

Voorgevel

De voorgevel is symmetrisch van opbouw. Op de begane grond bevindt zich links een houten paneeldeur, gedeeltelijk voorzien van glas. Het kalf boven de deur is ongeprofileerd; daarboven bevindt zich een halfrond bovenlicht. De onderdorpel en de neuten van de deur zijn van natuursteen. Rechts naast de deur zijn twee T-schuifvensters met halfronde bogen en hardstenen lekdorpels geplaatst. Boven de vensters en de deur zijn segmentbogen in blokvoeg aangebracht. Onder de vensters zitten rechthoekige spiegels.
Op de eerste verdieping zijn drie licht getoogde T-schuifvensters met hardstenen lekdorpels symmetrisch in de gevel geplaatst. Onder deze vensters zitten rechthoekige spiegels met staande ruit. Boven de vensters bevinden zich strekken in blokvoegpatroon.
Op de tweede verdieping bevinden zich drie licht getoogde T-schuifvensters met hardstenen lekdorpels, in grootte iets kleiner dan de vensters op de eerste verdieping. Onder deze vensters zijn cirkels en krullen aangebracht. Boven de vensters bevinden zich wederom strekken in blokvoegpatroon. De voorgevel wordt afgesloten met een klassiek hoofdgestel met architraaf, fries en uitstekende, geprofileerde kroonlijst.

Linker zijgevel

Het pand staat aan de linkerzijde tegen identiek pand Nieuwstraat 10 aangebouwd.

Rechter zijgevel

Van de rechter zijgevel is slechts een klein gedeelte zichtbaar. De gevel wordt afgesloten met een houten bakgoot. Onder deze bakgoot is een klein vlak bakstenen en een muuranker zichtbaar.

Achtergevel

De achtergevel is grijs gepleisterd. Van de begane grond zijn geen details beschikbaar. Op de eerste verdieping bevindt zich in de hoek een 6-ruits schuifvenster. Boven de gevelwand is een houten gootlijst zichtbaar.

Dak

Het dak is gedekt met rode Hollandse pannen. Aan de voorkant bevindt zich in het midden van het gedeelde dak met pand Nieuwstraat 19 een dakkapel met plat dak. In deze dakkapel zitten twee 4-ruits vensters omlijst door drie houten pilasters met spiegel. Op het rechter dakvlak is vooraan een bakstenen schoorsteen zichtbaar.

Aanbouw

Aan het rechterdeel van de achtergevel bevindt zich een aanbouw.
De linker zijgevel is grijs gepleisterd. Van de begane grond zijn geen details beschikbaar. De gevelwand wordt afgesloten met een houten gootlijst. In de linkerhoek is een klein stuk hemelwaterafvoer met vergaarbak zichtbaar.
De rechter zijgevel vormt de linker zijgevel van een identieke aanbouw aan Nieuwstraat 19.
De achtergevel is grijs gepleisterd. Van de begane grond zijn geen details beschikbaar. Op de eerste verdieping zijn twee 6-ruits schuifvensters aangebracht. Op de zolderverdieping zijn twee roosvensters zichtbaar.

Interieur

In het interieur zijn diverse bijzondere elementen aanwezig zoals een bordestrap, de tegelvloer in de gang, een authentiek stucplafond in de voorkamer op de eerste verdieping, binnenluiken en vensterbanken. In de achterkamer is een schouw aanwezig.
De bescherming betreft dan ook nadrukkelijk zowel het exterieur als het interieur van het pand.

Reden van plaatsing

Architectuurhistorische criteria

a. de markante hoofdvorm en de neoclassicistische voorgevel.

Stedenbouwkundige criteria

a. het beeldbepalende karakter van het pand in de statige noordelijke gevelwand van de Nieuwstraat.

Cultuurhistorische criteria

a. de indeling van een lage begane grond met hoge woonruimtes daarboven; een bouwtype dat in Zaltbommel verder niet voorkomt.