Nieuwstraat 4, kloostercomplex

Adres: Nieuwstraat 4, Zaltbommel

Gemeente: Zaltbommel
Postcode + plaats: 5301 EW Zaltbommel
Straat + huisnummer: Nieuwstraat 4
Naam object: -
Kadastrale aanduiding: gemeente Zaltbommel, sectie A, nr. 3051

Bescherming: gemeentelijk monument
Datum aanwijzing: 10 januari 2006

Oorspronkelijke functie: kloostercomplex
Huidige functie: detailhandel (voorheen: bibliotheek)

Bouwjaar: ca. 1925
Architect: -
Bouwstijl: Bossche School

Beschrijver: Marinus van Dintel
Datum beschrijving: december 2014
Datum foto’s: december 2014

Bronnen: -

Kadastrale kaart van Nieuwstraat 4 in Zaltbommel (2015)

Historie en ligging

Het pand is in de jaren 20 of 30 van de 20ste eeuw als kloostercomplex gebouwd.

Plattegrond en opbouw

Het pand bestaat uit een hoofdgebouw met links daarnaast een ondiepe aanbouw met poortdoorgang. Het hoofdgebouw is gebouwd op een vierkante plattegrond. Het is twee bouwlagen hoog onder een complex dak met voornamelijk kenmerken van een zadel- en plat dak. De nokrichting van het dakgedeelte aan de straatzijde ligt evenwijdig aan de voorgevel. Het dakgedeelte loopt via de linker zijgevel om naar de achtergevel. Boven de rechter zijgevel ligt een plat dak.

Voorgevel hoofdgebouw

De voorgevel is symmetrisch van indeling en is gemetseld in donker baksteen in kruisverband.
Op de begane grond bevindt zich in het midden van de voorgevel een brede toegang naar een portiek met aan de bovenzijde een dubbelsteens strek met daaronder aan weerszijden van de ingang een smallere versie in dezelfde uitvoering, die zich in de portiek voortzet. Via enkele naar binnen toe inspringende muurgedeelten leidt de toegang naar een ingang met een brede houten deur met twee verticaal geplaatste ruiten en een in stijl uitgevoerd houten rooster. In het middelste inspringende muurgedeelte aan de rechterzijde zit een brievengat. Midden boven de toegang naar het portiek bevindt zich een nis die aan de boven- en onderzijde tussen uitstekende bakstenen elementen is geplaatst. Aan weerszijden van de nis is een klein venster met bakstenen lekdorpel en anderhalf steens strek geplaatst. Het 3-ruits raam heeft gekleurd glas-in-lood. Aan weerszijden van de toegang naar de portiek is een klein, smal venster met enkelruits raam geplaatst. Ook hier zijn bakstenen strekken en lekdorpels aangebracht. In het grote linker en rechter vlak van de voorgevel zijn onder een brede dubbelsteens strek aan beide zijden twee grote vensters geplaatst die door een muurdam van licht uitgekraagde bakstenen van elkaar worden gescheiden. Boven elk venster zit een klein bakstenen rooster.
Op de eerste verdieping bevinden zich symmetrisch over de voorgevel verdeeld 13 smalle vensters met enkelruits draairaam en een even zo groot 3-ruits bovenlicht. Wat betreft lekdorpels en muurdammen hebben deze vensters een gelijke afwerking rondom, als de brede vensters op de begane grond. De strek boven de vensters is aaneengeschakeld als een band over de gehele voorgevel. Onder de lekdorpels bevindt zich eenzelfde aaneengesloten band. Tussen strek en gevelafsluiting zijn enkele kleine bakstenen ornamenten aangebracht.

Linker zijgevel hoofdgebouw

Tegen het meest rechter gedeelte van de linker zijgevel staat de aanbouw met poortdoorgang. In het vrije gevelgedeelte is in het midden een ingang geplaatst met dubbele deuren en een hoog tweedelig bovenlicht dat gescheiden wordt door een breed kalf. Het onderste gedeelte bestaat uit een dubbel 2-ruits, het bovenste uit een dubbel 3-ruits bovenlicht. De raamstijlen zijn horizontaal geplaatst.
Aan weerszijden van de ingang bevinden zich twee hoge vensters met een driedelig raam dat gescheiden wordt door twee raamkalven. Het onderste gedeelte bestaat uit een dubbel enkelruits draairaam. Het middendeel bevat een vast enkelruits raam, terwijl het bovenste deel wordt gevormd door een dubbel 3-ruits bovenlicht. De vensters hebben bakstenen lekdorpels en 2-steens strekken.

Rechts in de hoek is tussen de begane grond en de eerste verdieping een ingang met moderne deur geplaatst. Ter linkerzijde bevindt zich een klein vierkant, dichtgezet venster. Een anderhalf steens rollaag geeft over de overige breedte de overgang tussen de begane grond en de eerste verdieping aan.

Op de eerste verdieping zijn drie grote kerkvensters met keperboog geplaatst die aan de bovenzijde als dakkapellen boven de gevel uitsteken. Het meest rechter venster is door de plaatsing van de ingang eronder kleiner van uitvoering. De drie vensters hebben twee middenstijlen die aan de bovenzijde de tussenliggende raamvlakken met een keperboog afsluiten. De buitenste verticale raamvlakken hebben zeven roeden; het middelste heeft er acht. Bij het kleinere venster gaat het om respectievelijk vier en vijf roeden. De diepe bakgootlijst zet zich ook aan de bovenzijde van de kerkvensters voort en zorgt zo voor een massieve omlijsting. Onder de kerkvensters zijn verticale baksteenvlakken aangebracht.

Rechter zijgevel hoofdgebouw

De rechter zijgevel gaat grotendeels schuil achter belendende nieuwbouw. In deze gevel zijn geen vensters of ingangen zichtbaar.

Achtergevel hoofdgebouw

Op de begane grond bevindt zich in het midden een grote hoofdpui in de vorm van een zogenaamd ‘melkmeisje’ met daarboven een dubbelsteens strek. In het midden zijn openslaande deuren aangebracht met aan weerszijden twee enkelruits draairamen die door een brede middenstijl van elkaar worden gescheiden. Onder de ramen zitten bakstenen lekdorpels. Over de gehele breedte van de pui bevindt zich een rij van zes 3-ruits bovenlichten, waarbij de roeden horizontaal geplaatst zijn. Midden tussen pui en gevelhoek bevindt zich aan de rechterzijde een venster met dubbel draairaam en daarboven een dubbel 3-ruits bovenlicht. Aan de linkerzijde is op dezelfde hoogte een ingang met een modern deurkozijn verwezenlijkt. Zowel uiterste links als uiterst rechts is een voormalige ingang dichtgezet, waarbij het rechter exemplaar van flinke omvang is geweest.
Op de eerste verdieping bevinden zich symmetrisch over de gevel verdeeld elf smalle vensters die wat betreft afmeting en raamverdeling gelijk zijn aan die van de voorgevel. Onder de bakstenen lekdorpels zijn rollagen aangebracht die iets breder uitlopen. Boven de vensters is over de gehele breedte een brede band van verticaal geplaatste bakstenen aangebracht. De gevel wordt met een bakgoot afgesloten.

Dak hoofdgebouw

Het dak is gedekt met gesmoorde pannen. In het dakvlak aan de achterzijde zijn twee dakramen geplaatst.

Voorgevel aanbouw

De aanbouw heeft twee bouwlagen en een zolderverdieping. De voorgevel van de aanbouw is ten opzichte van het hoofdgebouw iets naar achteren geplaatst. Links bevindt zich op de begane grond een poortdoorgang die iets naar binnen toe gelegen is. Het betreft hier een ingang met gedrukte spitsboog, omgeven door een dubbele strek. De binnenste strek ligt gelijk de ingang, iets naar binnen toe en is enkelsteens. De anderhalf steens buitenstrek ligt gelijk aan de voorgevel. In de ingang is een dubbele houten deur geplaatst. Aan de rechterzijde bevinden zich boven een verticaal geplaatste rollaag twee verticaal geplaatste vensters met 3-ruits ramen. De roeden zijn horizontaal geplaatst. De vensters hebben bakstenen lekdorpels en strekken.
Op de eerste verdieping bevinden zich symmetrisch in de gevel 4 smalle vensters, die wat betreft afmeting, raamverdeling en omlijsting gelijk zijn aan die van de voorgevel van het hoofdgebouw. De zolderverdieping beschikt aan de rechterzijde van de gevel over een laag breed venster met dubbel valraam. Ook hier zijn een bakstenen lekdorpel, rollaag en strek aangebracht. De voorgevel wordt met een bakgoot afgesloten.

Linker zijgevel aanbouw

De linker zijgevel is tegen belendend pand Nieuwstraat 8 aangebouwd.

Rechter zijgevel aanbouw

De rechter zijgevel is tegen het hoofdgebouw aangebouwd.

Achtergevel aanbouw

Rechts bevindt zich op de begane grond de poortdoorgang. De uitvoering is gelijk aan die van de voorgevel. De binnenste strek is echter afwezig. Links is in de gevel een ingang gemaakt met dubbele deuren en een dubbel enkelruits bovenlicht. Verspreid over de gevel zijn voorts een vijftal vensters van verschillende afmetingen, maar in gelijke stijl geplaatst. Alle vensters zijn voorzien van een bakstenen rollaag en lekdorpel en een bakstenen strek aan de bovenzijde. De gevel wordt afgesloten met een bakgoot.

Dak aanbouw

De steekkap is gedekt met gesmoorde pannen.

Reden van plaatsing

Architectuurhistorische criteria

a. de typische bakstenen gevel in Bossche stijl.

Stedenbouwkundige criteria

a. de hoge authenticiteit.

Cultuurhistorische criteria

a. de oorspronkelijke functie van kloostercomplex.