Kerkstraat 50, huis met manege en stal
Adres: Kerkstraat 50, Zaltbommel
Gemeente: Zaltbommel
Postcode + plaats: 5301 EJ Zaltbommel
Straat + huisnummer: Kerkstraat 50
Naam object: -
Kadastrale aanduiding: gemeente Zaltbommel, sectie A, nr. 3718
Bescherming: gemeentelijk monument
Datum aanwijzing: 11 februari 1992
Oorspronkelijke functie: huis met manege en stal
Huidige functie: woonhuis
Bouwjaar: circa 1870
Architect: -
Bouwstijl: -
Beschrijver: M. Witteveen
Datum beschrijving: maart 1991
Datum foto’s: -
Bronnen: -
Kadastrale kaart van Kerkstraat 50 in Zaltbommel (2015)
Historie en ligging
Het pand bevindt zich aan het einde van de Kerkstraat, aan de westzijde, dicht bij de St. Maartenskerk, grenzend aan een vrijwel gelijk pand (nr. 48). De panden waren vermoedelijk van dezelfde eigenaar en gebouwd als huis met manege en stal in circa 1870.
Plattegrond en opbouw
Het pand is opgetrokken op een rechthoekige plattegrond en telt twee bouwlagen met een lijstgevel. De gevel is regelmatig verdeeld met een deur en twee vensters naast elkaar in de eerste bouwlaag en drie vensters recht daarboven in de tweede bouwlaag. De deur heeft een kleine hardstenen stoep met een trede en een gietijzeren stoeppaal, die met een eenvoudige stand aan het huis is verbonden.
De gevel is gepleisterd en grijs geverfd. Het houtwerk is crèmekleurig in de eerste bouwlaag, gebroken wit in de tweede bouwlaag. Ramen en deur zijn donkergroen.
Voorgevel
In de eerste bouwlaag bevindt zich de deur met bovenlicht links van de twee vensters. De muurdammen zijn overal even smal. De deur heeft een stenen onderdorpel en neuten. De deurstijlen en de bovendorpel zijn met een kwarthol geprofileerd. Het deurkalf is bol geprofileerd met een spiegel.
De brede paneeldeur heeft zowel onder als boven de twee gietijzeren roosters, nog twee kleine geprofileerde panelen in de vorm van liggende rechthoeken. De roosters bestaan beide uit vlechtwerk met een bewerkte rozet in het midden. Onder elk rooster heeft een greep gezeten in de vorm van een kleine, horizontale stang, waarvan alleen de rozetten van de aanzet over zijn. Het bovenlicht is bezet met geel kathedraalglas.
De vensters zijn T-vensters met een geprofileerde weldorpel. De stijlen en bovendorpel zijn gelijk aan de afwerking van de deur. De lekdorpel is van hout. De bovendelen van de vensters zijn bezet met geel kathedraalglas.
De vensters van de tweede bouwlaag liggen recht boven de deur en de vensters van de eerste bouwlaag. Het zijn T-vensters, minder hoog en op dezelfde wijze afgewerkt. De lekdorpels zijn ook van hout, de middelste is met zink bekleed.
Het hoofdgestel heeft een geprofileerde architraaf, een fries met opgelegde spiegels die aansluiten op het blokmotief in de gevel en een tandlijst onder de uitstekende, geprofileerde kroonlijst.
De gevel is gepleisterd met een blokpatroon. Daarin zijn te onderscheiden:
- een basis met gebosseerde en blanke spiegels
- een cordonlijst met daarin opgenomen de lekdorpels
- diamantkoppen aan de vier hoeken van de vensters en ter hoogte van de wisseldorpel
- bogen boven de vensters van de eerste bouwlaag met een gebosseerde sluitsteen en uitspringende hoekblokken
- gebosseerde velden tussen de bogen
- gladde boogtrommels
- uitspringende sluitstenen en hoekblokken van fictieve strekken boven de vensters van de tweede bouwlaag
Linker zijgevel
De linker zijgevel gaat grotendeels schuil achter het naburig pand Kerkplein 11c.
Rechter zijgevel
De rechter zijgevel is een gemene muur met het naburig pand Kerkstraat 48.
Achtergevel
De achtergevel is niet beschreven.
Dak
Het hoofdgebouw heeft een zadeldak met een schild aan de straatzijde. Het is gedekt met opnieuw verbeterde gesmoorde Hollandse pannen.
Extra opmerking
Volgens een voormalige hoogbejaarde bewoner waren de panden 48 en 50 oorspronkelijk één pand met een manege op het binnenterrein. De schuur op Kerkplein 11c was toen de paardenstal.
Reden van plaatsing
Architectuurhistorische criteria
a. de ongewoon gedetailleerde afwerking van de pleisterlaag met neorenaissance-elementen;
b. de vrijwel volledig bewaard gebleven voorgevel.
Stedenbouwkundige criteria
a. de ensemblewaarde in combinatie met het pand Kerkstraat 48 en daarmee een beeldbepalend complex vormend.