Waalbandijk 21-21a, boerderij

Adres: Waalbandijk 21-21a, Nieuwaal

Gemeente: Zaltbommel
Postcode + plaats: 5313 AJ Nieuwaal 
Straat + huisnummer: Waalbandijk 21-21a
Naam object: -
Kadastrale aanduiding: gemeente Kerkwijk, sectie R, nr. 751

Bescherming: gemeentelijk monument
Datum aanwijzing: 30 juli 1996

Oorspronkelijke functie: boerderij
Huidige functie: woonhuis

Bouwjaar:1735
Architect: -
Bouwstijl: -

Beschrijver : GG/drs. L.J.H. Vroom
Datum beschrijving: 17 juli 1995
Datum foto’s: 25 juli 1995

Bronnen: -

Kadastrale kaart Waalbandijk 21-21a in Nieuwaal (2015)

Historie en ligging

Deze voormalige boerderij is binnendijks gelegen, aan de voet van de Waalbandijk. De rechter zijgevel is naar de dijk gericht en bevindt zich wat betreft het voormalig stalgedeelte geheel onder dijkniveau. Muurankers in de voorgevel geven aan dat de boerderij in 1735 werd gebouwd. De boerderij is niet meer als zodanig in gebruik. Nu wordt er uitsluitend gewoond.

Plattegrond en opbouw

De boerderij is gebouwd op een T-vormig grondplan. Het dwarsgeplaatste voorhuis, dat haaks op de dijk staat, telt één bouwlaag en een zolder. Het achterhuis, waarvan de lange zijde evenwijdig aan de dijk loopt, bestaat uit één bouwlaag.
De gevels zijn opgetrokken in baksteen. Het metselwerk is uitgevoerd in kruisverband. Langs het voorhuis loopt rondom een gepleisterde plint. De linker zijgevel van het voorhuis is tot een hoogte van ca. 1,5 m. gepleisterd. De linker zijgevel van het voormalig stalgedeelte is geheel gepleisterd.

Voorgevel

De voorgevel is asymmetrisch ingedeeld en zes vensterassen breed. Rechts uit het midden is de deur geplaatst met een ongedeeld bovenlicht. Ter weerszijden bevinden zich twee 12-ruits schuifvensters. Onder het meest links geplaatste venster bevindt zich, vlak boven het maaiveld, een kelderopening. De vensteras geheel links wijkt af doordat een 9-ruits schuifvenster vrij laag, vlak boven de plint, is geplaatst. Daarboven bevindt zich een stolpraam met een 6-ruits roedeverdeling. Deur en vensters zijn geplaatst onder een rollaag. De vensters worden gedekt met luiken. De zolderverdieping bevat, vlak onder de dakrand, twee tweelichten met 6-ruits draairamen. Ook deze vensters zijn voorzien van luiken.

Linker zijgevel

De linker zijgevel bevat in het voorhuis op de begane grond rechts een niet-oorspronkelijk samengesteld kozijn en links een stolpraam met een 6-ruits roedeverdeling en voorzien van luiken. Op de verdieping bevindt zich een ingehakt stolpraam, eveneens met een 6-ruits roedeverdeling en gedekt met luiken. In de geveltop is een 6-ruits venster, voorzien van luiken, geplaatst onder een rollaag. Het metselwerk langs de dakrand vertoont vlechtingen. De linker zijgevel van het voormalig stalgedeelte bevat van links naar rechts drie halfcirkelvormige ijzeren stalramen, een T-vormig ingedeeld venster en, geheel rechts, in een kleine uitbouw, een deur met een 9-ruits glaspaneel.

Rechter zijgevel

De rechter zijgevel bevat in het voorhuis op de begane grond twee 8-ruits schuifvensters. Op de verdieping bevinden zich twee 6-ruits draairamen. De vensters zijn geplaatst onder een rollaag en worden gedekt met een luik. Het metselwerk langs de dakrand vertoont vlechtingen. De rechter zijgevel van het voormalig stalgedeelte ligt geheel onder dijkniveau en bevat vijf halfcirkelvormige ijzeren stalramen.

Achtergevel

De achtergevel bevat onder de afsteek met hooiluik, links uit het midden, de deeldeuren. Rechts daarvan bevindt zich een ingehakt 4-ruits venster, voorzien van een luik. Links van de deeldeuren is een 9-ruits venster, eveneens gedekt met een luik, geplaatst onder een rollaag. De opgeklampte deur geheel links in het gevelvlak, geeft toegang tot de voormalige paardenstal. De deur geheel rechts, naar de voormalige koeienstal, is dichtgemetseld. De rollaag is nog zichtbaar in het metselwerk.

Dak

Het voorhuis is voorzien van een zadeldak. Dit dak is gedekt met riet. Op de nok staan twee gemetselde schoorstenen.
Het achterhuis heeft een schilddak met een afsteek aan de achterzijde. Dit dak is eveneens gedekt met riet. In het rechter dakvlak is een kantelbaar dakraam aangebracht; In het linker dakvlak zijn een kantelbaar dakraam en vier kleine dakramen geplaatst. Een gemetselde schoorsteen staat op de nok.

Constructie

In de deel is de originele spantconstructie met telmerken nog aanwezig.

Interieur

In het woongedeelte bevindt zich een originele schouw.

Reden van plaatsing

Architectuurhistorische criteria

a. de esthetische kwaliteiten, gave verhoudingen en bijzondere detaillering in vormgeving en materiaalgebruik.

Stedenbouwkundige criteria

a. onderdeel van een historisch gegroeid dijklint en daarin een beeldbepalende rol spelend.