Kerkstraat 5, boerderij

Adres: Kerkstraat 5, Nieuwaal

Gemeente: Zaltbommel
Postcode + plaats: 5313 AP Nieuwaal
Straat + huisnummer: Kerkstraat 5
Naam object: -
Kadastrale aanduiding: gemeente Kerkwijk, sectie R, nr. 74

Bescherming: gemeentelijk monument
Datum aanwijzing: 30 juli 1996

Oorspronkelijke functie: boerderij
Huidige functie: woonhuis

Bouwjaar: ca. 1820
Architect: -
Bouwstijl: -

Beschrijver: GG/drs. L.J.H. Vroom
Datum beschrijving: 29 mei 1995
Datum foto’s: 7 maart 1995

Bronnen: -

Kadastrale kaart Kerkstraat 5 in Nieuwaal (2015)

Historie en ligging

Deze voormalige boerderij is gelegen aan de oostzijde van de Kerkstraat, met de voorgevel gericht naar de dijk. Het pand werd omstreeks 1820 gebouwd. Het voorhuis is aan de linkerzijde vergroot. De boerderij is niet meer als zodanig in gebruik. Nu wordt er uitsluitend gewoond.

Plattegrond en opbouw

De boerderij is gebouwd op een T-vormig grondplan, met de rechter zijgevel evenwijdig aan de Kerkstraat. Het dwarsgeplaatste voorhuis telt twee bouwlagen - waarvan de tweede bouwlaag een niet volledige verdiepingshoogte heeft - en een zolder. Het achterhuis bestaat uit één bouwlaag. De achtergevel heeft een inwendige hoek met een zogenoemd Betuws overstek. De voorgevel is opgetrokken in een roodbruine baksteen; de rechter zijgevel van het voorhuis in een gelige steen. Het metselwerk is uitgevoerd in kruisverband, de voorgevel met een geknipte voeg. Langs de voor- en rechter zijgevel loopt een gepleisterde plint. Het achterhuis is grotendeels gepleisterd, evenals het ter linkerzijde vergrote deel van het voorhuis. De achtergevel en een deel van de linker zijgevel zijn wit geschilderd, met een zwart geteerde plint.

Voorgevel

De voorgevel was in oorsprong symmetrisch ingedeeld en vijf vensterassen breed, met in het midden de entree bestaande uit een houten deur met een 2-ruits bovenlicht. De entree is bereikbaar via twee hardstenen stoeptreden. Ter weerszijden bevinden zich twee 6-ruits schuifvensters, waarvoor voorzetramen zijn geplaatst. Dit zijn draairamen met een 6-ruits roedeverdeling. Onder beide vensters rechts van de deur bevindt zich, vlak boven het maaiveld, een kelderopening voorzien van een diefijzer. De verdieping bevat drie verticaal gedeelde 2-ruits vensters. Deur en vensters zijn geplaatst onder een strek. Ter linkerzijde is het voorhuis met twee vensterassen vergroot. Dit gevelvlak is gepleisterd en bevat op de begane grond twee 6-ruits schuifvensters met voorzetramen, overeenkomstig de overige vensters in de voorgevel, maar lager geplaatst in het gevelvlak. Op de verdieping een verticaal gedeeld 2-ruits venster.

Linker zijgevel

De linker zijgevel van het voorhuis is gepleisterd. De begane grond bevat een groot niet-oorspronkelijk, gedeeld venster en de verzieping een verticaal gedeeld 2-ruits venster. De linker zijgevel van het voormalig stalgedeelte bevat rechts een verhoogd gedeelte. Hierin is een gekoppeld deur-/raamkozijn, bestaande uit een houten deur met ongedeeld glaspaneel en ter weerszijden een 4-ruits draairaam gesitueerd. Geheel rechts is een grote houten schuifpui geplaatst. Het resterende deel van de linker zijgevel is wit geschilderd met een zwart geteerde plint en bevat twee kleine 4-ruits vensters.

Rechter zijgevel

De rechter zijgevel van het voorhuis bevat op de begane grond een ingehakt 9-ruits schuifvenster, voorzien van luiken. Op de verdieping een verticaal gedeeld 2-ruits venster, eveneens ingehakt. De rechter zijgevel van het achterhuis bevat links een verhoogd gedeelte. Dit gevelvlak bevat links een niet-oorspronkelijke deur met een, van een roedeverdeling voorzien, glaspaneel en rechts een 9-ruits venster, dat wordt gedekt met luiken. Deur en venster zijn geplaatst onder een rollaag. De rechter zijgevel van het voormalige stalgedeelte is gepleisterd met schijnvoegen en bevat twee verticaal gedeelde 4-ruits vensters en twee segmentboogvormige 8-ruits ijzeren stalramen.

Achtergevel

De achtergevel van het voorhuis bevat in het vergrote deel op de begane grond, een houten schuifpui en op de verdieping een niet-oorspronkelijk tweelicht met ongedeelde schuiframen. De achtergevel van het achterhuis kent een inwendige hoek met een zogenoemd Betuws overstek. De gevel bevat twee segmentboogvormige 6-ruits ijzeren stalramen en geheel rechts een opgeklampte deur. Het terugliggende deel van de gevel bevat links een opgeklampte deur, rechts daarvan twee kleine rechthoekige vensters, voorzien van een roedeverdeling. Geheel rechts bevinden zich de deeldeuren. De inwendige hoek is tot halve hoogte opgemetseld, waarin een dubbele, houten deur.

Dak

Het dwarsgeplaatste voorhuis heeft een met riet gedekt schilddak voorzien van rode nokpannen. Op het dak staan twee gemetselde schoorstenen. Het achterhuis heeft een met riet gedekt wolfdak met eveneens rode nokpannen. Op het dak staat een gemetselde schoorsteen. In het dakvlak boven de linker zijgevel is een forse dakkapel aangebracht onder een opgelichte kap. De dakkapel heeft twee schuivende ramen. In het dakvlak boven de rechter zijgevel is, onder een opgelichte kap, een dakkapel aangebracht met een dubbel ongedeeld venster.

Reden van plaatsing

Architectuurhistorische criteria

a. de esthetische kwaliteiten, gave verhoudingen en bijzondere detaillering in vormgeving en materiaalgebruik.