Molenstraat 16, boerderij

Adres: Molenstraat 16, Nederhemert

Gemeente: Zaltbommel
Postcode + plaats: 5317 JG Nederhemert-Noord
Straat + huisnummer: Molenstraat 16
Naam object: Hoeve Hazenberg
Kadastrale aanduiding: gemeente Kerkwijk, sectie T, nr. 1429

Bescherming: gemeentelijk monument
Datum aanwijzing: 10 september 1996

Oorspronkelijke functie: boerderij
Huidige functie: woonhuis met bedrijfsruimte

Bouwjaar: ca.1750
Architect: -
Bouwstijl: -

Beschrijver: GG/drs. L.J.H. Vroom
Datum beschrijving: 28 augustus 1995
Datum foto’s: 25 augustus 1995

Bronnen: -

Kadastrale kaart Molenstraat 16 in Nederhemert (2015)

Historie en ligging

Deze voormalige boerderij is gelegen op een terp, aan de noordzijde van de Molenstraat op de hoek met de Ormelingstraat. De voorgevel is gericht naar de Molenstraat, de rechter zijgevel naar de Ormelingstraat. Het pand, waarvan met name de voor- en de rechter zijgevel oorspronkelijk zijn, ligt temidden van nieuwbouw. Het pand is gebouwd omstreeks het midden van de 18de eeuw. De huidige naam (Hoeve) Hazenberg is een samentrekking van de namen van de eigenaren: Haasakker en Sterrenberg. In 1903 is door aannemer Jacob Hobo het “Betuws overstek” aan de noordzijde verwijderd en is de deel opgehoogd. Verder zijn de in loop van die eeuw nog verschillende wijzigingen aangebracht, zowel binnens- als buitenshuis. 
De boerderij is niet meer als zodanig in gebruik. Nu wordt er gewoond en is er een meubelzaak gevestigd. De voormalige boerderij maakt onderdeel uit van een complex, bestaande uit de voormalige boerderij en een voormalige hooiberg. De hooiberg is verbouwd tot meubelshowroom. In hoofdvorm nog herkenbaar, maar te veel gewijzigd. De bescherming betreft alleen de voormalige boerderij.

Plattegrond en opbouw

De boerderij is gebouwd op een T-vormig grondplan. Het dwarsgeplaatste voorhuis telt één bouwlaag en een zolder. Het achterhuis bestaat uit één bouwlaag. Het achterhuis is verhoogd, waarbij de nok is opgetrokken tot eenzelfde hoogte als de nok van het voorhuis.
De bakstenen gevels zijn gemetseld in kruisverband. Er is geen plint. Het metselwerk van de achtergevel is gedeeltelijk vernieuwd. De zijgevels van het achterhuis zijn geheel nieuw opgetrokken.

Voorgevel

De voorgevel is asymmetrisch ingedeeld. Links uit het midden is de deur geplaatst met een 2-ruits bovenlicht. Voor de deur twee gecementeerde stoeptreden. Links daarvan bevindt zich een 6-ruits schuifvenster, waaronder, vlak boven het maaiveld, een kelderopening voorzien van een diefijzer. Rechts van de entree bevinden zich drie 6-ruits schuifvensters. De vensters worden gedekt met luiken. De zolderverdieping bevat drie verticaal gedeelde 2-ruits vensters. De deur en de vensters zijn geplaatst in een kozijn met een licht getoogde bovendorpel, onder een strek.

Linker zijgevel

Het oorspronkelijke venster op de begane grond in de linker zijgevel van het voorhuis is vervangen door een groot raam met kunststof roeden. Het is geplaatst onder een in de jaren 90 van de 20ste eeuw vernieuwde rollaag en wordt gedekt met luiken. De zolderverdieping bevat twee schuifvensters. Het metselwerk langs de dakrand vertoont vlechtingen. De linker zijgevel van het achterhuis is nieuw opgetrokken en bevat een niet-oorspronkelijke deur met ter weerszijden een 4-ruits venster, voorzien van kunststof roeden. De vensters worden gedekt met luiken.

Rechter zijgevel

De rechter zijgevel bevat in het voorhuis op de begane grond twee 6-ruits schuifvensters, voorzien van luiken. Onder het rechter venster bevindt zich, vlak boven het maaiveld, een kelderopening voorzien van een diefijzer. De verdieping bevat twee kleine 6-ruits schuifvensters. Alle vensters zijn geplaatst onder een rollaag. Het metselwerk langs de dakrand vertoont vlechtingen.
De rechter zijgevel van het achterhuis is geheel vernieuwd en bevat twee 4-ruits vensters.

Achtergevel

De achtergevel is gewijzigd en was oorspronkelijk symmetrisch ingedeeld. Door de verhoging van het achterhuis is dit gevelvlak gedeeltelijk opnieuw opgetrokken in een afwijkende baksteen. De oorspronkelijke hoogte is nog herkenbaar in de vlechtingen langs de voormalige dakrand. Op de begane grond is links een lage aanbouw geplaatst onder een lessenaardak, gedekt met gesmoorde Tuiles du Nord. Rechts daarvan bevindt zich een dubbele deur onder een rollaag. Geheel rechts zijn twee kleine, ongedeelde vensters ingehakt. Het metselwerk rond het rechter venster laat zien dat zich hier oorspronkelijk een staldeur bevond. Boven de dubbele deuren is een stolpraam ingehakt, met een horizontale 2-ruits verdeling.

Dak

Het voorhuis heeft een schilddak, dat is gedekt met gesmoorde Tuiles du Nord met een dubbele wel. Het achterhuis bevat een wolfdak, dat eveneens is gedekt met gesmoorde Tuiles du Nord met een dubbele wel. Een gemetselde schoorsteen staat op de nok.

Interieur

In het interieur bevinden zich onder meer moerbalken en kinderbinten.

Extra opmerking

Gelet op de wijzigingen die in de gevels van de voormalige deel zijn aangebracht, dient de bescherming zich te beperken tot het voorhuis tot aan de brandmuur.

Reden van plaatsing

Architectuurhistorische criteria

a. de esthetische kwaliteiten, gave verhoudingen en bijzondere detaillering in vormgeving en materiaalgebruik;
b. een voorbeeld van een Gelders hallehuis, waarvan de hoofdvorm goed bewaard is gebleven;
c.  een ensemblewaarde in relatie tot de voormalige bijbehorende hooiberg.

Stedenbouwkundige criteria

a. de markante ligging op de hoek van de Molenstraat en de Ormelingstraat.