Maasdijk 42, woonhuis

Adres: Maasdijk 42, Nederhemert

Gemeente: Zaltbommel
Postcode + plaats: 5317 KR Nederhemert-Noord
Straat + huisnummer: Maasdijk 42
Naam object: -
Kadastrale aanduiding: gemeente Kerkwijk, sectie T, nr. 1463

Bescherming: gemeentelijk monument
Datum aanwijzing: 10 september 1996

Oorspronkelijke functie: woonhuis
Huidige functie: woonhuis

Bouwjaar:1864
Architect:-
Bouwstijl:-

Beschrijver: GG/drs. L.J.H. Vroom
Datum beschrijving: 1 september 1995
Datum foto’s: 31 augustus 1995

Bronnen: J. Korf et al. red. Gelders Molenboek, Zutphen 1968, 472

Kadastrale kaart Maasdijk 42 in Nederhemert (2015)

Historie en ligging

Deze molenaarswoning is binnendijks gelegen, aan de noordzijde van de Maasdijk, op de hoek met het Molenpad, in de voet van het overlaat. De voorgevel is gericht naar de dijk, de rechter zijgevel naar het Molenpad. Deze molenaarswoning behoort bij de aan de overzijde van de dijk gelegen molen (1716). De oorspronkelijke molenaarswoning is in 1862 verkocht aan Teunis Branderhorst. Deze verbouwde het huis in 1864. In 1868/1869 is het huis verkocht Remmert Remmerde. In het jaar 1862, dat wordt vermeld op de molen, werd bij de familie Remmerde een tweeling geboren.
Het voorste deel van het achterhuis is het oudste gedeelte. De oorspronkelijke molenaarswoning was kleiner en besloeg slechts dit deel van het achterhuis. In 1864 werd het dwarsgeplaatste voorhuis toegevoegd en het achterhuis naar achteren toe vergroot, waarmee de huidige situatie is ontstaan. Het pand is meerdere malen zowel in- als extern verbouwd en daarbij verhoogd met 5 stenen. Het pand wordt nog steeds bewoond door de molenaar.

Plattegrond en opbouw

Het pand is gebouwd op een T-vormig grondplan. Het dwarsgeplaatste voorhuis telt één bouwlaag en een zolder. Het achterhuis bestaat uit één bouwlaag. De bakstenen gevels zijn gemetseld in  kruisverband. Oorspronkelijk liep er een gepleisterde plint langs de rechter zijgevel van het voorhuis, sporen van het pleisterwerk zijn nog zichtbaar. De gepleisterde plint langs de linker zijgevel van het woonhuis is nog wel aanwezig.
De achtergevel en een gedeelte van de linker zijgevel van het achterhuis zijn nieuw opgetrokken, in een nieuwe baksteen, in halfsteens verband. Het metselwerk van de rechter zijgevel van het achterhuis is op vele plaatsen ingeboet.

Voorgevel

De voorgevel is asymmetrisch ingedeeld en vier vensterassen breed. Rechts uit het midden is een eenvoudige, houten deur geplaatst met een ongedeeld bovenlicht. Links daarvan bevinden zich drie en rechts één 6-ruits schuifvenster. De vensters worden gedekt met houten luiken. De deur en de vensters zijn geplaatst onder een strek. Op de verdieping wordt de daklijst doorbroken door een naar beneden doorgetrokken dakkapel, onder een lessenaarsdak, met een stolpraam voorzien van een horizontale 3-ruits verdeling. Ter weerszijden bevindt zich een verticaal gedeeld 2-ruits venster.

Linker zijgevel

De linker zijgevel bevat in het voorhuis op de begane grond een ingehakt, ongedeeld draairaam. Op de verdieping wordt, evenals bij de voorgevel, de daklijst doorbroken door een naar beneden doorgetrokken dakkapel, onder een lessenaardak. Het stolpraam is voorzien van een horizontale 2-ruits verdeling.

De linkerzijgevel van het achterhuis bevat een niet-oorspronkelijke deur met rechts drie verticale stroken glas als zijlichten. Links van de deur is, vlak onder de dakrand, een tweelicht geplaatst met ongedeeld raam met bovenlicht. De hoge deeldeuren bevinden zich onder een iets opgelichte kap. Rechts daarvan is een segmentboogvormig, 6-ruits ijzeren stalraam aangebracht en links van de deel-deuren twee 6-ruits betonnen stalramen onder een rollaag. Geheel links bevindt zich een opgeklampte deur, eveneens onder een rollaag.
In het dakvlak is, onder een opgelichte kap, een dakkapel toegevoegd met twee enkelruits draairamen. Het dakvlak boven de deeldeuren bevat een kantelbaar dakraam.

Rechter zijgevel

De rechter zijgevel bevat in het voorhuis een 9-ruits schuifvenster onder een rollaag. Het venster is voorzien van een voorzetraam en wordt gedekt met luiken. Op de verdieping wordt, evenals bij de linker zij- en de voorgevel, de daklijst doorbroken door een naar beneden doorgetrokken dakkapel, onder een lessenaardak. Het stolpraam is voorzien van een horizontale 2-ruits verdeling.
In de rechter zijgevel van het achterhuis bevindt zich links een 6-ruits schuifvenster, voorzien van luiken, geplaatst onder een rollaag. Rechts daarvan bevinden zich drie halfcirkelvormige stalramen.

Achtergevel

De achtergevel is vernieuwd. In het midden is op de begane grond een houten deur geplaatst. Rechts daarvan bevinden zich twee 6-ruits betonnen stalramen en links van de deur een, lager in het gevelvlak geplaatst 6-ruits betonnen stalraam. Geheel links een deur. Op de verdieping bevindt zich, onder de dakrand, een houten hooiluik met ter weerszijden een 6-ruits betonnen stalraam. De deuren en de stalramen zijn geplaatst onder een rollaag.

Dak

Het voorhuis bevat een schilddak dat is gedekt met gesmoorde Hollandse pannen. Langs de dakvoet loopt rondom een geschulpte lijst. Op de nok staat een gemetselde schoorsteen.
Het achterhuis heeft een schilddak dat met riet is gedekt.

Reden van plaatsing

Architectuurhistorische criteria

a. de esthetische kwaliteiten, gave verhoudingen en bijzondere detailleringen in vormgeving en materiaalgebruik.

Stedenbouwkundige criteria

a. onderdeel van een historisch gegroeid dijklint en door de ligging in de voet van de overlaat, daarin een beeldbepalende rol spelend.

Cultuurhistorische criteria

a. de bestemming als molenaarswoning als element in de lokale geschiedenis van Nederhemert.