Maasdijk 16, boerderij

Adres: Maasdijk 16, Nederhemert

Gemeente: Zaltbommel
Postcode + plaats: 5317 KR Nederhemert-Noord
Straat + huisnummer: Maasdijk 16
Naam object: -
Kadastrale aanduiding: gemeente Kerkwijk, sectie T, nr. 173

Bescherming: gemeentelijk monument
Datum aanwijzing: 10 september 1996

Oorspronkelijke functie: boerderij
Huidige functie: woonhuis

Bouwjaar: 1861
Architect: -
Bouwstijl: T-boerderij met middenlangsdeel

Beschrijver: GG/ir. D.B.M. Hermans
Datum beschrijving: 16 juli 1993
Datum foto’s: 27 april 1993

Bronnen: -

Kadastrale kaart Maasdijk 16 in Nederhemert (2015)

Historie en ligging

Deze voormalige T-boerderij is gelegen aan de noordzijde (binnendijks) van de Maasdijk en is herbouwd in 1861. Vermoedelijk behoren het achterhuis en de kelder onder het voorhuis tot een voorganger. De boerderij maakt onderdeel uit van een complex bestaande uit de boerderij, een schuur en een zesroeden schuurberg.

Boerderij

Plattegrond en opbouw

Het pand is opgetrokken op een rechthoekige grondslag met een achterhuis en twee dwars geplaatste voorhuizen. Beide voorhuizen tellen anderhalve bouwlaag; het achterhuis telt één bouwlaag. De bakstenen gevels zijn gemetseld in kruisverband. De achtergevel heeft een inwendige hoek met zogenaamd Betuws overstek.

Voorgevel

De symmetrisch ingedeelde voorgevel heeft een gemetselde middenrisaliet en hoekpilasters en wordt afgesloten met een geprofileerde houten lijst onder de dakrand. Een goot ontbreekt. Middenrisaliet en pilasters hebben een gepleisterd basement en kroonlijst en de pilasters een gepleisterde architraaf. De middenrisaliet bevat de entreepartij, bestaande uit een houten paneeldeur met een 2-ruits getoogd bovenlicht. De deur bevat twee glaspanelen achter gietijzeren deurroosters. Ter weerszijden bevinden zich op de begane grond twee 6-ruits schuifvensters. Luiken en duimen zijn verwijderd en de onder-ramen zijn gewijzigd. Alleen de bovenramen bezitten nog een geprofileerde naald. De verdieping heeft twee 2-ruits stolpramen. Het 2-ruits venster in de middenrisaliet is opgenomen in een dakkapel. De gevelopeningen worden op de begane grond ontlast door een anderhalf steens strek, op de verdieping door een steens strek. Rechts bevindt zich een kelderlicht. De gevel bevat jaartalankers.

Linker zijgevel

De linker zijgevel bevat in het achterhuis van links naar rechts een 4-ruits venster met luik, een halfrond 5-ruits gietijzeren radvenster, een getoogde deur met 2-ruits glaspaneel, twee 4-ruits vensters met luik en twee ingehakte 7-ruits gietijzeren rondboogvensters.
De linker zijgevel van het noordelijke woonhuis bevat op de begane grond twee T-vensters en op de verdieping twee 2-ruits stolpramen.
De linker zijgevel van het zuidelijke voorhuis heeft gemetselde hoekpilasters met gepleisterd basement, architraaf en kroonlijst. De gevel bevat een kelderlicht, op de begane grond een T-venster en op de verdieping een 2-ruits stolpraam

Rechter zijgevel

De rechter zijgevel van het zuidelijke voorhuis heeft gemetselde hoekpilasters met gepleisterd basement, architraaf en kroonlijst. De gevel bevat een kelderlicht en op de verdieping een 2-ruits stolpraam. De rechter zijgevel van het noordelijke voorhuis bevat op de begane grond links een T-venster en rechts een toegang met houten deur met 2-ruits glaspaneel en 2-ruits bovenlicht; de verdieping heeft twee 2-ruits stolpramen en geheel links een ingehakt enkelruits venster. De rechterzijgevel van het achterhuis bevat van links naar rechts een T-venster met 2-ruits bovenlicht, een deur met 2-ruits glaspaneel, een halfrond 5-ruits gietijzeren radvenster en twee 4-ruits vensters met luik. De gevel heeft gedeeltelijk een gepleisterde plint.

Achtergevel

De achtergevel bevat links een getoogde loopdeur, schuin rechts daarboven een venster zonder glas en in het midden een dubbele deeldeur. Rechts bevindt zich een rondboogvenster zonder kozijn, maar met het glas direct in de steensponning geplaatst. De rechter zijgevel van de inwendige hoek is van hout en bevat twee deuren en een 8-ruits venster.

Dak

De beide voorhuizen hebben een schilddak dat is gedekt met gesmoorde Hollandse pannen. De nokeinden van het zuidelijke voorhuis bevatten een rookkanaal. Het achterhuis bevat een schilddak dat deels is gedekt met riet en deels met gesmoorde Hollandse pannen.

Interieur

In het interieur bevindt zich onder meer een zwartmarmeren vloer in de gang. Het zuidelijke voorhuis bevat zogenaamde Philibertspanten, houten boogspanten, in 1561 ontwikkeld door de Franse bouwmeester Philibert Delorme (1512-1577).

Schuur

Links van het pand staat, aan de Kapelstraat, een grote schuur. De rechter zijgevel ligt evenwijdig aan de Kapelstraat, de voorgevel bevindt zich aan de noordzijde. De in kruisverband gemetselde, bakstenen schuur is opgetrokken op een rechthoekige grondslag en telt één bouwlaag onder een met gesmoorde Hollandse pannen gedekt wolfdak. De voorgevel bevat een grote houten dubbele toegangsdeur, waarboven een hooiluik. Deze gevel is gecementeerd en voorzien van schijnvoegen in blokverband teneinde natuurstenen blokken te imiteren. De linker zijgevel bevat gecementeerde stroken die de gevel opdelen in vijf vakken die echter niet alle van dezelfde maat zijn. De vakken bevatten elk een halfrond gietijzeren stalraam. De achtergevel heeft onder meer twee meerruits gietijzeren vensters en een deur.

Reden van plaatsing

Architectuurhistorische criteria

a. de esthetische kwaliteiten, gave verhoudingen en bijzondere detaillering in vormgeving en materiaalgebuik;
b. de in deze omgeving zeldzame constructiewijze van één van de kappen.

Stedenbouwkundige criteria

a. onderdeel van een historisch gegroeid dijklint en daarin een beeldbepalende rol spelend;
b. ensemblewaarde in relatie met de omringende bebouwing.