Kapelstraat 1 - 1a, woonhuis

Adres: Kapelstraat 1 -1a, Nederhemert

Gemeente: Zaltbommel
Postcode + plaats: 5317 JP Nederhemert-Noord
Straat + huisnummer: Kapelstraat 1-1a
Naam object: -
Kadastrale aanduiding: gemeente Kerkwijk, sectie T, nr. 1641

Bescherming: gemeentelijk monument
Datum aanwijzing: 10 september 1996

Oorspronkelijke functie: woonhuis
Huidige functie: woonhuis

Bouwjaar: 1904/05
Architect: -
Bouwstijl: overgangsarchitectuur

Beschrijver: GG/ir. D.B.M. Hermans
Datum beschrijving: 25 mei 1993
Datum foto’s: 29 april 1993

Bronnen: -

Kadastrale kaart van Kapelstraat 1 - 1a in Nederhemert (2015)

Historie en ligging

Dit woonhuis is gelegen aan de westzijde van de Kapelstraat. In het pand bevindt zich een pomp waarvan de zwengel een inscriptie van de smid bevat: “J. Vos/29 mei/1905”. Deze J. Vos is de overgrootvader van de huidige eigenaar. Op basis van de datum en de uiterlijke kenmerken van het huis, kan een bouwdatum van 1904/05 worden aangehouden.
Het huis is gebouwd in een stijl, die overgangsarchitectuur genoemd wordt. Het huis bevat zowel oudere stijlelementen uit de 19de eeuw: gevel (neo-)classicistisch, dakkapel deels chaletstijl en oeils de boeuf (neo-)barok, als nieuwe stijlelementen: gebroken kap, dakkapel deels Jugendstil en betegelde portiek.

Plattegrond en opbouw

Het in kruisverband gemetselde bakstenen pand is opgetrokken op rechthoekige plattegrond en telt één bouwlaag.

Voorgevel

De symmetrisch ingedeelde voorgevel heeft een middenrisaliet en hoekpilasters. De gevel heeft een gepleisterde plint en wordt afgesloten met een pseudo hoofdgestel, bestaande uit een gepleisterde architraaf, een fries in schoon metselwerk waarin zich vakken bevinden, die zijn opgevuld met tegels met bloemmotief, en een houten kroonlijst waarachter zich de bakgoot bevindt.
De risaliet bevat een portiek met daarin de entree, gevormd door een geprofileerde houten paneeldeur met twee glaspanelen achter siersmeedwerk en een enkelruits bovenlicht. De zijwanden van de portiek zijn geheel betegeld. De portiek wordt ontlast door een anderhalf steens segmentboog. Ter weerszijden bevinden zich twee T-vensters met luiken. De vensters worden ontlast door een anderhalf steens strek. De middenrisaliet wordt ter hoogte van de kap geaccentueerd door een grote dakkapel. De kapel heeft geprofileerde wangen en rijk gesneden stijlen en driehoekige beëindiging, waarin zowel invloeden van de chaletstijl als de Jugendstil zijn te herkennen. De top heeft een nokpaal. De kapel bevat een tweelicht met enkelruits onder- en bovenramen.

Linker zijgevel

De symmetrisch ingedeelde linker zijgevel bevat zowel op de begane grond als op de verdieping twee T-vensters, op de begane grond voorzien van luiken. De gevelopeningen worden op de begane grond ontlast door een anderhalf steens strek, op de verdieping door een steens strek. De gevel heeft een gepleisterde plint en wordt afgesloten met een overstek, voorzien van een gesneden windveer met schijnspant en rijke gevelmakelaar.

Rechter zijgevel

De rechter zijgevel bevat zowel op de begane grond als op de verdieping twee T-vensters, op de begane grond voorzien van luiken.

Achtergevel

De achtergevel wordt vrijwel geheel aan het zicht onttrokken door storende aanbouwen. Alleen een gedeeld getoogd bovenlicht, van vermoedelijk een uitgang aan het einde van de gang, is nog waarneembaar. Dit bovenlicht wordt ontlast door een steens segmentboog.

Dak

Het pand is voorzien van een gebroken dak dat is gedekt met gesmoorde Tuiles du Nord pannen. Het  voordakvlak bevat, aan weerszijden van de dakkapel, een rijk gesneden oeil de boeuf.
Vrijwel op de nok staan twee rookkanalen, die zijn voorzien van rijk geprofileerde gietijzeren rookafvoeren.

Interieur

In het interieur bevinden zich onder meer een oorspronkelijke trap met rijk geprofileerde balusters en trappaal, tegels in de gang, een pomp in de keuken en twee zwartmarmeren mantels, waarvan de stookopeningen zijn bezet met tegels met bloemmotief.

Reden van plaatsing

Architectuurhistorische criteria

a. de esthetische kwaliteiten, gave verhoudingen en bijzondere, zeldzame en rijke detaillering in vormgeving en materiaalgebruik;
b. de bijzondere onderdelen in het interieur.

Stedenbouwkundige criteria

a. onderdeel van een historisch gegroeid bebouwd gebied en daarin, aan de voet van de dijk, een beeldbepalende rol spelend.

Opmerkingen

Tegen het pand is een zeer storende fabriekshal geplaatst.