Waalbandijk 5, gemeentehuis

Adres: Waalbandijk 5, Gameren

Gemeente: Zaltbommel
Postcode + plaats: 5311 AG Gameren
Straat + huisnummer: Waalbandijk 5
Naam object: -
Kadastrale aanduiding: gemeente Kerkwijk, sectie P, nr. 201

Bescherming: gemeentelijk monument
Datum aanwijzing: 30 juli 1996

Oorspronkelijke functie: gemeentehuis
Huidige functie: woonhuis
  
Bouwjaar: 1850
Architect: -
Bouwstijl: -

Beschrijver: GG/drs. L.J.H. Vroom
Datum beschrijving: 12 januari 1995
Datum foto’s: 24 januari 1995

Bronnen: -

Kadastrale kaart van Waalbandijk 5 in Gameren (2015)

Historie en ligging

Het pand is gelegen aan de zuidzijde van de Waalbandijk en gebouwd tegen het binnenbeloop van de dijk. Het werd in 1850 gebouwd als gemeentehuis van Gameren. Het gemeentehuis is niet meer als zodanig in gebruik. Nu wordt er uitsluitend gewoond.

Plattegrond en opbouw

Het pand is gebouwd op een nagenoeg vierkant grondplan en telt twee bouwlagen  waarvan de tweede bouwlaag op dijkniveau  en een zolder. De bakstenen gevels zijn uitgevoerd in kruisverband. Er is geen plint.

Voorgevel

Door de situering tegen de dijk beslaat de voorgevel slechts één bouwlaag en een zolder. De voorgevel is in oorsprong symmetrisch ingedeeld met een in reliëf gemetselde middenrisaliet en hoeklisenen. In het midden is de entree geplaatst, bestaande uit een paneeldeur met een bovenlicht voorzien van glas-in-lood. Het geheel is gevat in een eenvoudige houten omlijsting. Rechts daarvan zijn twee T-vormig ingedeelde schuifvensters geplaatst onder een strek. Links van de deur zijn de vensters vervangen door een groot venster met een 3-ruits bovenlicht, onder een rollaag, die duidelijk nieuw is gemetseld.
Het gevelvlak wordt beëindigd met een geprofileerde kroonlijst met fries, die wordt doorbroken door een gemetselde dakopbouw met een getrapte gevelbeëindiging, waarop een windvaan met het jaartal 1939. In het gevelvlak van de dakopbouw zijn drie verticaal gedeelde 2-ruits vensters geplaatst onder een strek.

Linker zijgevel

De linker zijgevel is blind. De verdiepingen worden gemarkeerd door een uitgemetselde rollaag en het gevelvlak wordt beëindigd met een geprofileerde kroonlijst en fries.

Rechter zijgevel

De rechter zijgevel bevat in het onder dijkniveau gelegen gevelvlak een 4-ruits schuifvenster, overeenkomstig de vensters in de achtergevel, en een blindvenster.
Boven de uitgemetselde rollaag die de verdiepingen markeert - in het gevelvlak op dijkniveau - bevinden zich drie T-vormig ingedeelde schuifvensters, waarvan de luiken zijn verdwenen. De vensters zijn geplaatst onder een strek.
Het gevelvlak wordt beëindigd met een geprofileerde kroonlijst en fries.

Achtergevel

De achtergevel is symmetrisch ingedeeld en vijf vensterassen breed. De verdiepingen worden gemarkeerd door een uitgemetselde rollaag. Op de begane grond is in de middenas een niet-oorspronkelijke deur geplaatst. Rechts daarvan bevinden zich twee 4-ruits schuifvensters. Links van de deur een blindvenster en een 4-ruits schuifvenster. De verdieping bevat vier T-vormig ingedeelde schuifvensters en een blindvenster. Deur en vensters zijn geplaatst onder een strek. De vensters, zowel op de begane grond als op de verdieping, waren oorspronkelijk voorzien van luiken. Het gevelvlak wordt beëindigd met een geprofileerde kroonlijst en fries.

Dak

Het pand heeft een samengesteld schilddak met een doorlopend schild aan de voorzijde en twee dakschilden aan de achterzijde. De dakvlakken zijn gedekt met gesmoorde oud Hollandse pannen. Vier gemetselde schoorstenen staan op de nok. Het rechter dakvlak bevat in het midden een kleine niet-oorspronkelijke dakkapel. Links van deze dakkapel is een kantelbaar dakraam aangebracht.
In het achterdakvlak zijn enkele kantelbare dakramen aangebracht.

Reden van plaatsing

Architectuurhistorische criteria

a. de esthetische kwaliteiten, gave verhoudingen en bijzondere detaillering in vormgeving en materiaalgebruik.

Stedenbouwkundige criteria

a. onderdeel van een historisch gegroeid dijklint en daarin een beeldbepalende rol spelend door de markante ligging in het dijklichaam.

Cultuurhistorische criteria

a. de oorspronkelijke bestemming van gemeentehuis als element in de lokale geschiedenis van Gameren.