Delkant 5, woonhuis met bedrijfsruimte

Adres: Delkant 5, Gameren

Gemeente: Zaltbommel
Postcode + plaats: 5311 CJ Gameren
Straat + huisnummer: Delkant 5
Naam object: Den Hoogenhoff
Kadastrale aanduiding: gemeente Kerkwijk, sectie P, nr. 198

Bescherming: gemeentelijk monument
Datum aanwijzing: 30 juli 1996

Oorspronkelijke functie:  woonhuis met bedrijfsruimte
Huidige functie: woonhuis met kantoorruimte

Bouwjaar: ca. 1650-1926
Architect: -
Bouwstijl: krukhuis

Beschrijver: GG/drs. L.J.H. Vroom
Datum beschrijving: 18 januari 1995
Datum foto’s: 12 oktober 1994

Bronnen: -

Kadastrale kaart van Delkant 5 in Gameren (2015)

Historie en ligging

Deze voormalige boerderij is gelegen op een terp aan de westzijde van de Delkant. Het is een krukhuisboerderij met de deelzijde naar de Delkant gericht. Het voorhuis is het oudste deel en dateert van omstreeks 1650.
Oorspronkelijk had de achtergevel, aan de Delkant, een zogenoemd Betuws overstek. Onder de afsteek werd in 1926 een woonhuis geplaatst. In de voorgevel is links van de deur een gedenksteen aangebracht met de tekst: ‘P.G. v.d. Werken / H.H. v.d. Oever / 10 augustus 1926’.
Reeds in 1570 was op deze plaats sprake van woonbebouwing. In de 16de en in het begin van de 17de eeuw droeg het huis de naam ‘Den Hoogenhoff’. Vanaf het eind van de 17de eeuw werd het bewoond door diverse schouten van Gameren en Kerkwijk, allen uit de familie van Kerckwijck. In 1868 werd het gekocht door Willem van de Werken.
De boerderij is niet meer als zodanig in gebruik. Lange tijd waren in dit pand een (klompen)winkel en een slijterij gevestigd. In 1990 is het pand gerestaureerd. Nu wordt er gewoond en is er een kantoor gevestigd.
Op het erf stonden oorspronkelijk nog een schaapskooi en een hooiberg, deze zijn verdwenen.

Plattegrond en opbouw

Het pand is gebouwd op een rechthoekige grondslag met een dwarsgeplaatst voorhuis, een achterhuis en, aan de straatzijde, een dwarsgeplaatste woning. Het voorhuis is aan de rechterzijde iets breder dan het achterhuis. Het voorhuis telt anderhalve bouwlaag; het achterhuis één bouwlaag. Het dwarsgeplaatste woonhuis uit 1926 telt één bouwlaag.
De bakstenen gevels zijn uitgevoerd in kruisverband. Langs de gevels van de in 1926 gebouwde woning loopt een gepleisterde plint. De linker zijgevel is gepleisterd en wit geschilderd, een plint is aangegeven middels gravure.

Voorgevel

De voorgevel is bij de recente restauratie weer geheel in oorspronkelijke toestand gebracht.
De gevel is asymmetrisch ingedeeld en bevat rechts een hoekpilaster. Ter linkerzijde is het gevelvlak afgeschuind. De gevel bevat op de begane grond links een paneeldeur met een bovenlicht voorzien van een levensboom. Voor deze deur één hardstenen stoeptrede. Links daarvan is een 8-ruits schuifvenster geplaatst. Daaronder, vlak boven het maaiveld, is een kelderopening, voorzien van een diefijzer. Rechts van de deur bevinden zich een 20-ruits (5x4) schuifvenster en twee 16-ruits (4x4) schuifvensters.

Linker zijgevel

De linker zijgevel bevat in het voorhuis een 8-ruits schuifvenster en een 4-ruits venster. In het gevelvlak van het achterhuis is rechts uit het midden een paneeldeur geplaatst met een 3-ruits bovenlicht. Voor de deur een hardstenen stoeptrede.
Ter weerszijden bevinden zich twee gekoppelde, niet-oorspronkelijke 6-ruits vensters. Geheel links zit een aan de bovenzijde scharnierend 4-ruits venster. In het dakvlak is, onder een opgelichte kap, een forse dakkapel aangebracht, waarin twee 4-ruits vensters. Ter weerszijden van de dakkapel bevindt zich een kantelbaar dakraam.

Het zijgevelvlak van de onder de afsteek geplaatste woning bevat op de begane grond een T-venster. Het venster wordt gedekt met luiken. De geveltop heeft een overeenkomstig venster, maar kleiner van afmeting en zonder luiken. Beide vensters zijn geplaatst onder een strek.

Rechter zijgevel

De rechter zijgevel bevat in het voorhuis op de begane grond twee 6-ruits schuifvensters onder een rollaag. Het metselwerk langs de dakrand vertoont vlechtingen.
Het achterhuis is grotendeels vernieuwd, met links een uitbouw waarop een balkon en rechts een erker. In het gevelvlak daartussen is in het midden een deur geplaatst met een 3-ruits bovenlicht en ter weerszijden een 4-ruits draairaam. In het dakvlak zijn, onder een opgelichte kap, twee forse dakkapellen aangebracht, waarvan er één met dubbele deuren voorzien van een 6-ruits glaspaneel, opent naar het balkon. Geheel rechts in het dakvlak is nog een kantelbaar dakraam aangebracht.
Het zijgevelvlak van de onder de afsteek geplaatste woning bevat op de begane grond een T-vormig ingedeeld venster onder een strek. In de geveltop een overeenkomstig venster, maar kleiner van afmeting.

Achtergevel

De achtergevel heeft door het dwarsgeplaatste woonhuis onder de afsteek het karakter van een voorgevel gekregen.
Het achtervlak is asymmetrisch ingedeeld. Rechts uit het midden is de entree geplaatst, bestaande uit een deur met enkelruits bovenlicht. De entree is bereikbaar via drie stoeptreden. Rechts daarvan bevindt zich één en links van de deur twee T-vensters. De vensters worden gedekt met luiken. Deur en vensters zijn geplaatst onder een segmentboogvormige ontlastingsboog. De boogvelden zijn gevuld met een metselmozaïek. Onder de dakrand zijn twee kleine, liggende 2-ruits vensters aangebracht.

Dak

Het voorhuis is voorzien van een zadeldak met linker dakschild, gedekt met riet en rietvorsten op de nok. Een gemetselde schoorsteen staat op de nok.
Het achterhuis heeft een met riet gedekt wolfdak en rietvorsten op de nok. Op de nok staat een gemetselde schoorsteen.
Het dwarsgeplaatste woonhuis heeft een zadeldak dat is gedekt met gesmoorde Tuiles du Nord. Twee gemetselde schoorstenen staan op de nok.

Interieur

In het voorhuis bevindt zich de zogenoemde ‘burgemeesterskamer’ met een schouw waarvan de boezem is gesierd met een gestucte Franse lelie.

Reden van plaatsing

Architectuurhistorische criteria

a. de esthetische kwaliteiten, gave verhoudingen en bijzondere detaillering in vormgeving en materiaalgebruik;
b. mogelijk ten dele ook bouwhistorische waarde, met name wat betreft het oorspronkelijke voorhuis.

Stedenbouwkundige criteria

a. ensemblewaarde in relatie met de overige monumentale bebouwing langs de Delkant.

Cultuurhistorische criteria

a. de vroegere bestemming van woonhuis van de schout als element in de geschiedenis van Gameren.