Peperstraat 41, boerderij

Adres: Peperstraat 41, Bruchem

Gemeente: Zaltbommel

Postcode + plaats: 5314 AM Bruchem
Straat + huisnummer: Peperstraat 41
Kadastrale aanduiding: gemeente Kerkwijk, sectie N, nr. 483

Bescherming: gemeentelijk monument
Datum aanwijzing: 10 september 1996

Oorspronkelijke functie: boerderij
Huidige functie: woonhuis

Bouwjaar: 1862
Bouwstijl: T-boerderij

Beschrijver: GG/ir. D.B.M. Hermans
Datum beschrijving: 13 april 1993
Datum foto’s: 5 april 1993              

Kadastrale kaart van Peperstraat 41 in Bruchem (2015)

Historie en ligging

Deze T-boerderij is gelegen aan de zuidoostzijde van de Peperstraat op een kunstmatig opgeworpen heuvel. De boerderij is gebouwd in 1862 als vervanging van de bij de overstroming verloren gegane voorganger. Van deze oorspronkelijke woning is nog een put in het weiland bewaard. De grond voor de terp waarop de boerderij is gebouwd, is afkomstig uit een nabij gelegen bos. De boerderij is aan de achterzijde verlengd en de uitbreiding is onder één dak gebracht met de deel.

Plattegrond en opbouw

Het pand is opgetrokken op een rechthoekige grondslag met een achterhuis en een dwars geplaatst voorhuis. Het voorhuis telt twee bouwlagen; het achterhuis één bouwlaag. De bakstenen gevels zijn gemetseld in kruisverband.

Voorgevel

De symmetrisch ingedeelde voorgevel bevat op de begane grond in het midden de entreepartij bestaande uit een niet oorspronkelijke, storende deur met een enkelruits bovenlicht, van elkaar gescheiden door een geprofileerd kalf. Het geheel is gevat in een houten omlijsting van pilasters en hoofdgestel op hardstenen neuten. Het fries van het hoofdgestel bevat een ruitmotief. De verhoogd gelegen entree is bereikbaar via een hardstenen trap. Ter weerszijden bevinden zich twee 6-ruits schuifvensters met luiken. De verdieping heeft drie 2-ruits vensters. De vensters worden ontlast door een aan de onderzijde licht getoogde strek. De gevel heeft een gepleisterde plint met twee kelderlichten en wordt afgesloten met een hoofdgestel, waarvan de kroonlijst lijkt te zijn uitgevoerd als gietijzeren bakgoot.

Linker zijgevel

De linker zijgevel van het voorhuis bevat op de begane grond rechts een 6-ruits schuifvenster met luiken en links twee schuifvensters met 3-ruits bovenlicht en luiken (vermoedelijk in oorsprong een T-venster of 9-ruits). De verdieping heeft twee 6-ruits schuifvensters waarvan de luiken zijn verwijderd. De topgevel heeft een rond gietijzeren radvenster. Het venster op de begane grond rechts wordt ontlast door een aan de onderzijde licht getoogde strek, de overige vensters door een niet getoogde strek. Verwacht mag worden dat deze vensters later zijn toegevoegd, maar sporen hiervan in het muurwerk ontbreken op het eerste gezicht. De gevel heeft een gepleisterde plint met ingehakt 2-ruits kelderlicht en wordt afgesloten met een eenvoudige windveer met gevelmakelaar.

De linker zijgevel van het achterhuis bevat in het midden drie 4-ruits draairamen met luiken en rechts een vermoedelijk ingehakt 6-ruits schuifvenster met luiken en een vermoedelijk eveneens ingehakte toegang. De gevel heeft een gepleisterde plint.

Rechter zijgevel

De rechter zijgevel van het voorhuis bevat op de begane grond links en rechts een 6-ruits schuifvenster met luiken. In het midden bevindt zich een blindvenster. De verdieping heeft links en rechts een 4-ruits schuifvenster met ongelijke indeling. Deze ongelijke indeling doet een andere roedeverdeling vermoeden, maar deze is in het huidige venster niet te reconstrueren. Ook op deze plaats zijn mogelijk de vensters gewijzigd, maar ook hier ontbreken de sporen in het metselwerk op het eerste gezicht. De topgevel heeft een rond gietijzeren radvenster. De gevel heeft een gepleisterde plint met ingehakt 2-ruits kelderlicht en wordt afgesloten met een eenvoudige windveer met gevelmakelaar. De vensters worden ontlast door een aan de onderzijde licht getoogde strek.

De rechter zijgevel van het achterhuis bevat in het oorspronkelijke deel links een toegang, rechts daarnaast drie 4-ruits draairamen met luiken. Het linker venster is groter dan de twee andere. In het verlengde gedeelte bevindt zich een 6-ruits gietijzeren venster. Dit deel heeft een gepleisterde plint.

Achtergevel

De achtergevel van het voorhuis is blind.De huidige achtergevel van het achterhuis bevat in het midden twee 6-ruits gietijzeren vensters en links een toegang. De oorspronkelijke achtergevel bevat in het midden een dubbele rechthoekige deeldeur. Links ervan een 2-ruits venster met luik en rechts ervan een 4-ruits venster, waarvan het luik is verwijderd.

Geheel links en rechts bevat de gevel een getoogde loopdeur. In de gevel zijn de sporen waarneembaar van de ondersteuning van het oorspronkelijk dakoverstek.

Dak

Het voorhuis is voorzien van een zadeldak, dat is gedekt met gesmoorde Hollandse pannen.
Het achterhuis heeft een schilddak, dat met riet is gedekt.
De nokeinden van het voorhuis en de nok van het achterhuis bevatten een rookkanaal.

Reden van plaatsing

Architectuurhistorische criteria:
a. de esthetische kwaliteiten, de gave verhoudingen en de bijzondere detaillering in vormgeving en materiaalgebruik.

Stedenbouwkundige criteria:
a. onderdeel van en beeldbepalende rol in een historisch gegroeid landschappelijk gebied;
b. ensemblewaarde in relatie met de omringende bebouwing.